تلگرام اين روزها از هر رسانه ديگر پرخبرتر و شلوغ‌تر و گاه نيز دروغگوتر است! الان تقريبا كسي را پيدا نمي‌كنيد كه موبايل هوشمند داشته باشد ولي از تلگرام استفاده نكند. با وجود اين، با گسترش تلگرام ميان كاربران ايراني محتواي فارسي متناسب با ذائقه‌ها كاربران در فضاي مجازي وجود ندارد و نبود محتوا، باعث شده است تا از ميان انبوه پيام‌هايي كه هر روز در گروه‌هاي مختلف تلگرامي دريافت مي‌كنيم، بسياري از آنها سطحي و بدون استناد و دقت لازم باشند. اين موضوع براي كاربراني كه تجربه حضور در فضاي آنلاين را ندارند، تبعات بيشتري دارد و ذهن آنها را ناخواسته با بسياري از اين مطالب دروغ و بي‌مايه و «جفنگ» درگير مي‌كند. اين مطالب در حوزه‌هاي مختلفي هم منتشر مي‌شوند؛ از به‌اصطلاح پشت پرده‌‌هاي سياست تا اخبار دروغ در حوزه سلامت و بهداشت و تغذيه يا هشدارها و راهكارهاي نادرست در حوزه ميراث‌فرهنگي يا محيط‌زيست. خلاصه اينكه اينقدر سره و ناسره در هم آميخته شده‌اند و حجم انبوهي از پيام‌ها پيش‌روي ما هستند كه واقعا فرصت و حوصله ديدن همه آنها و تشخيص صحت و عدم‌صحت آنها بسيار زمانبر و دشوار است. ساختار اين ابزارهاي جديد اجتماعي مبتني بر مشاركت جمعي است. براي همين ضرورت استفاده مؤثر فردي از آنها اين است كه براي تشخيص محتواهاي نادرست همكاري جمعي صورت گيرد.
گام اول نيز حضور مسئولانه و ارسال نكردن هرآن‌چيزي است كه براي ما ارسال مي‌شود. بايد شك كنيم و بپرسيم و از فرستنده بخواهيم بگويد منبع اين خبر چه‌كسي بوده است؟ شاهد عيني‌اي دارد يا او هم صرفا يك بازنشردهنده بي‌توجهي است كه هر محتوايي را بازنشر مي‌دهد؟ بسياري از مايي كه امروز از تلگرام استفاده مي‌كنيم، تجربه كمي در فضاي مجازي داريم يا دست‌كم سوادرسانه‌اي ما در مورد خبر در فضاي آنلاين اندك است. به همين دليل با همان دركي كه از رسانه‌هاي بزرگ (تلويزيون و روزنامه) داريم سراغ فضاي آنلاين مي‌رويم و همان اعتمادي را كه به صفحه اخبار اجتماعي و حوادث روزنامه‌ها داريم يا همان اعتباري را كه براي گفته‌هاي يك پزشك حاذق در برنامه‌هاي عصرگاهي تلويزيون قائل هستيم، براي مطالبي كه در گروه‌هاي تلگرامي مي‌بينيم هم قائل مي‌شويم. بايد به ياد سپرد كه محتواهايي كه توسط شهروندان در اين فضاهاي جديد منتشر مي‌شوند، در عين اينكه در مقاطع مختلفي راهگشا بوده‌اند، در كليتشان از اعتبار حرفه‌اي برخوردار نيستند. بايد آگاهانه و شكاكانه با آنها روبه‌رو شد. مخاطبان دائمي و لحظه‌اي تلگرام نبايد با همان درك سنتي از رسانه به ابزارهاي جديد اعتماد كنند. روند نشر و بازنشر مطالب نادرست توسط انبوهي از كاربران در فضاي تلگرام از همه ما چوپان‌هاي دروغگويي مدرن و آنلاين ساخته است.
نظر شما